Музейная комната библиотеки предлагает вниманию посетителей новую тематическую книжно-иллюстративную экспозицию «Аз, буки, веди» – редкие книги XIX – начала XX века для детского чтения и в помощь учебному процессу.

Среди представленных раритетных и факсимильных изданий – поистине бестселлеры своего времени: учебник «1000 и одна задача для умственного счета» С. Рачинского – интерес к его уникальной методике обучения устному счету не угасает и сегодня, найти ее можно даже в сети Интернет.

«История России в рассказах для детей» первой русской детской писательницы А. Ишимовой выдержала в XIX веке шесть переизданий и стала поистине настольной в русских семьях, где родители стремились дать детям достойное образование. Спустя два века книга по-прежнему пользуется большой популярностью – последний раз ее переиздавали в прошлом году. И это не удивительно – яркие и увлекательные рассказы читаются на одном дыхании. «Милостивая государыня Александра Осиповна. Сегодня я нечаянно открыл Вашу Историю в рассказах и поневоле зачитался. Вот как надобно писать!», – так в свое время отзывался о книге сам А.С. Пушкин.

Центральное место в экспозиции по праву занимает самая главная в жизни каждого ребенка книга – Букварь. Мало кто знает, но слово «Букварь» было придумано четыре века назад именно в Беларуси, до этого подобные издания выходили под названием «Азбука». Первый в мире и самый красивый букварь, первый букварь на белорусском языке и букварь для первого российского императора, могилевский букварь Спиридона Соболя и одна из самых знаменитых книг для детей – «Азбука в картинках» русского художника и историка А. Бенуа – безусловно заслуживают знакомства с ними.

Итак, приглашаем всех желающих совершить путешествие в прошлое и узнать, по каким учебникам учились и что читали дети много лет назад.

Штогод у першую нядзелю верасня мы адзначаем нацыянальнае свята, якое мае для ўсіх нас велізарнае культурна-гістарычнае значэнне – Дзень беларускага пісьменства. Традыцыйна фестываль кнігі праводзіцца ў гарадах з багатай гістарычнай спадчынай, даўніх цэнтрах асветы, культуры і кнігадрукавання.

Сталіцамі Дня беларускага пісьменства ў розныя гады былі Полацк, Тураў, Навагрудак, Нясвіж, Орша, Пінск, Заслаўе, Мір, Камянец, Паставы, Барысаў, Смаргонь, Хойнікі, Ганцавічы, Глыбокае, Шчучын, Рагачоў, Іванава, Слонім.

На Магілёўшчыне, якая ўнесла вялікі ўклад у станаўленне і развіццё кнігадрукавання, Дзень беларускага пісьменства праходзіў тройчы. У 2001 г. свята прымаў Мсціслаў, у 2007 – Шклоў, у 2013 – Быхаў. У чацвёрты раз свята кнігі і слова пройдзе ў 2020 г. у старажытным «горадзе белых начэй» – Бялынічах.

Пазнаёміцца з развіццём рукапіснай і друкаванай кнігі на Магілёўшчыне, дзейнасцю нашых вядомых ураджэнцаў – першадрукароў і асветнікаў, гісторыяй старажытных гарадоў вобласці – сталіц свята – запрашае і Музейны пакой гісторыі кнігі і бібліятэкі. Да Дня беларускага пісьменства тут на працягу года дзейнічае кніжная выстава «Прыдняпроўскі край. Шлях да пісьменства».

Наведаць Музейны пакой бібліятэкі можна ў складзе арганізаваных груп і індывідуальна.

Шостага лютага 2019 г. споўнілася 105 гадоў з дня нараджэння народнага паэта Беларусі Аркадзя Куляшова, імя якога вядома не толькі ў нашай краіне, але і за яе межамі. Наспеў час аддаць належнае нашаму славутаму земляку, творчасць якога істотна ўзбагачае скарбніцу нацыянальнай культуры, з'яўляецца важкім набыткам беларускай літаратуры. У гонар ушанавання памяці выдатнага паэта аддзел маркетынгу Магілёўскай абласной бібліятэкі стварыў віртуальны музей Аркадзя Куляшова «Сэрца, дзе ўсёй зямлі трывога», прысвечаны яго жыццю, яго творчасці, яго спадчыне, яго следу ў беларускім і сусветным мастацтве.

Праект складаецца з сямі раздзелаў, матэрыялы якіх ахопліваюць розныя бакі шматграннай жыццёвай і творчай дзейнасці Аркадзя Куляшова, узнаўляюць малавядомыя факты і істотна дапаўняюць выкладзеную ў даведніках біяграфію паэта. Шматлікія звесткі падмацаваны ўспамінамі родных, сяброў і калег па пяру, тэкстамі выступленняў А. Куляшова, інтэрв'ю, лістамі, архіўнымі матэрыяламі, фотаздымкамі і дакументальнымі кадрамі. Грунтоўна разглядаецца літаратурная спадчына паэта і яго перакладчыцкая дзейнасць, даецца поўны спіс яго кніг, прыводзяцца тэксты асобных вершаў і паэм, публіцыстычных артыкулаў, копіі рукапісаў і машынапісаў з аўтарскай праўкай, аўдыязапісы твораў у выкананні як самога аўтара, так і чытальнікаў, а таксама вялікая колькасць літаратурна-крытычных артыкулаў і рэцэнзій.

На сённяшні дзень віртуальны музей Аркадзя Куляшова з'яўляецца адзіным праектам такога кшталту і маштабу ў Магілёўскай вобласці і значнай падзеяй Года малой радзімы. Мы, яго землякі, перакананы, што як выдатны мастак слова і сапраўдны патрыёт сваёй краіны, ветэран Вялікай Айчыннай вайны Аркадзь Куляшоў заслугоўвае, каб напісанае ім было сабрана, даследавана і прадстаўлена грамадству ў найбольш поўным аб'ёме.

Запрашаем пазнаёміцца са спадчынай славутага сына Магілёўшчыны ў віртуальным музеі Аркадзя Куляшова, а таксама наведаць Музейны пакой гісторыі кнігі і бібліятэкі, дзе пачала дзейнічаць юбілейная выстава паэта «Пяройдзе шлях у новы шлях». У аснову экспазіцыі пакладзены копіі архіўных дакументаў аб жыцці і творчасці А. Куляшова з фондаў Беларускага дзяржаўнага архіва-музея літаратуры і мастацтва. Прадстаўленыя матэрыялы раскрываюць асобу Аркадзя Куляшова не толькі як паэта, але і як таленавітага перакладчыка, літаратурнага крытыка, публіцыста, кінасцэнарыста, актыўнага грамадскага дзеяча, дэпутата, удзельніка Вялікай Айчыннай вайны. Дапаўняюць выставу асобныя выданні твораў паэта, прыжыццёвыя зборнікі вершаў на беларускай, рускай і замежных мовах.

Имя Алеся Адамовича относится к тем именам, которым не нужны пояснения – в чем их заслуги и каково влияние. Человек европейского масштаба, он видел, чувствовал, проживал самые болезненные страницы белорусской истории настолько глубоко и пронзительно, что становился уже не просто литератором и публицистом, а тем, про кого обычно принято говорить «совесть нации». Учитывая это, концепция Музея Адамовича в Глуше, на создание которого объявлен сбор денежных средств, предельно ясна: жизненный и творческий путь писателя – это исторический путь самой Беларуси.

На протяжении года в Музейной комнате истории книги и библиотеки будет действовать документальная экспозиция «Прожито для вечности», приуроченная к 90-летию со дня рождения одного из самых известных белорусских писателей и общественных деятелей XX века.

В основу выставки легли копии архивных документов из фонда Белорусского государственного архива-музея литературы и искусства, связанные с жизнью и деятельностью Алеся Адамовича и освещающие три главные темы его жизни – войну, Куропаты и Чернобыль, а также книги автора, не оставившие ни одного читателя равнодушным: «Я из огненной деревни», «Блокадная книга», «Хатынская повесть», «Каратели».

Родоначальник документально-художественной прозы, автор сценария к лучшему белорусскому фильму о войне «Иди и смотри», блестящий популяризатор белорусской литературы, неутомимый борец против ядерного оружия – таким предстает Алесь Адамович на выставке.

К 400-летию Могилевской братской типографии в Музейной комнате истории книги и библиотеки создана экспозиция "Первая типография Могилевщины".

Могилевщина внесла большой вклад в становление и развитие книгопечатания на Беларуси. Могилев был одним из центров рукописной книги, а после получения им в 1577 г. Магдебургского права начался этап развития типографского дела в городе.

В 1616 г. при Богоявленском братском монастыре была создана Могилевская братская типография, которая действовала до 1773 г. Она стала первой типографией в городе и крупнейшим центром белорусского кириллического книгопечатания XVII–XVIII вв., деятельность которой была известна далеко за пределами Могилева.

Несколько книг, среди которых "Букварь" (1636) и "Апостол" (1638), в Могилевской братской типографии издал Спиридон Соболь – крупнейший книгопечатник своего времени, уроженец Могилева, печатал свое "Окружное пастырское послание" архиепископ Могилевский, Мстиславский и Оршанский Георгий Конисский.

Особенно активизировалась деятельность типографии в конце XVII – начале XVIII в., когда ее возглавил Максим Вощанка – основатель Могилевской школы гравюры. После типографию возглавлял его сын, Василий Вощанка, работал известный белорусский печатник и гравер Федор Ангилейко.

22 сакавіка 2015 г. грамадскасць Магілёўшчыны святочна адзначыла 95-годдзе з дна нараджэння прызнанага майстра прыгожага беларускага пісьменства – Аляксея Васільевіча Пысіна.

Усю сваю працоўную дзейнасць – ад радавога сельскага карэспандэнта да прызнанага паэта-журналіста, лаўрэата Дзяржаўнай прэміі імя Янкі Купалы, – Аляксей Пысін прысвяціў служэнню роднай Магілёўшчыне і яе людзям.

Данінай павагі майстэрству славутага земляка стала стварэнне юбілейнай персанальнай выставы “З будучым мінулае сшываю…”, якая дзейнічае ў Музейным пакоі гісторыі кнігі і бібліятэкі.

У аснову экспазіцыі пакладзены архіўныя дакументы аб жыцці і творчасці паэта з фондаў Беларускага дзяржаўнага архіва-музея літаратуры і мастацтва, сярод якіх цікавасць выклікаюць аўтографы вершаў і артыкулаў у перыядычны друк, анкета паэта-франтавіка А. Пысіна, віншавальныя паштоўкі і тэлеграмы, шматлікія фатаграфіі, пасведчанні і дыпломы.

Асаблівую ўвагу прыцягваюць арыгінальныя дакументы з асабістага архіва А. Пысіна, якія прадаставілі для экспанавання яго родныя: дзяржаўныя ўзнагароды, пасведчанне аб нараджэнні, працоўная кніжка, блакнот з запісамі і пазнакамі, зробленымі рукой паэта.

Матэрыялы выставы раскрываюць асобу Аляксея Пысіна не толькі як паэта, але і як таленавітага перакладчыка, публіцыста, актыўнага грамадскага дзеяча, дэпутата, удзельніка Вялікай Айчыннай вайны.

Дапаўняюць выставу асобныя выданні твораў паэта, прыжыццёвыя зборнікі вершаў на беларускай, рускай і замежных мовах, а таксама літаратурна-крытычныя нарысы даследчыкаў жыцця і творчасці.

Жизнь каждого человека делится на две части: когда он маленький и хочет повзрослеть, и когда уже взрослый и хочет вернуться в детство.

В Музейной комнате истории книги и библиотеки развернута новая книжно-иллюстративная экспозиция «Мир детства», предоставляющая уникальную возможность увидеть страницы знакомых и любимых книг, рассмотреть забытые иллюстрации, познакомиться с редкими изданиями для детей XІХ – начала XX века.

История зарождения и становления детской книги предстает не только в изданиях, но и в иллюстрациях: от появления первых детских книг на рубеже XІV–XV веков – азбуки, буквари, грамматики, которые были единичными, а имена авторов оставались почти неизвестными, до расцвета детской иллюстрированной книги в начале XX века, когда было создано издательство «Детгиз» и произошла «детская революция». Изменилось все – от формата книги до принципов оформления, появилась авторская книга – самые известные писатели, поэты и художники начали совместно творить для детей.

Отдельный блок экспозиции посвящен книжкам-картинкам и их разновидностям – производственной детской книге и книге-самоделке. Талантливо написанные и оформленные произведения такого рода были не менее увлекательны для детей, чем рассказы о невероятных приключениях и волшебных превращениях.

Ёсць у паэта свой аблог цалінны,
Некрануты прастор для баразён,
Дзе ён працуе з першае хвіліны
І да апошніх вечаровых дзён…

6 лютага 2014 г. спаўняецца сто гадоў з дня нараджэння нашага славутага земляка, народнага паэта Беларусі – Аркадзя Куляшова, творчасць якога склала цэлую эпоху ў беларускай літаратуры. З гэтай нагоды ў Музейным пакоі гісторыі кнігі і бібліятэкі пачала дзейнічаць юбілейная персанальная выстава "Паміж наступным і былым".

У аснову экспазіцыі пакладзены архіўныя дакументы і матэрыялы аб жыцці і творчасці А. Куляшова з фондаў Беларускага дзяржаўнага архіва-музея літаратуры і мастацтва. Найбольшую цікавасць выклікаюць аўтабіяграфія паэта, унікальныя фотаздымкі, шматлікія пасведчанні, дыпломы і ганаровыя граматы, лісты ад сяброў і пісьменнікаў, а таксама аўтографы перакладаў і вершаў паэта, сярод якіх – аўтограф усім знаёмага па школьнай праграме верша "Я хаце абавязаны прапіскаю".

Прадстаўленыя матэрыялы раскрываюць асобу Аркадзя Куляшова не толькі як паэта, але і як таленавітага перакладчыка, літаратурнага крытыка, публіцыста, кінасцэнарыста, актыўнага грамадскага дзеяча, дэпутата, удзельніка Вялікай Айчыннай вайны.
Дапаўняюць выставу асобныя выданні твораў паэта, прыжыццёвыя зборнікі вершаў на беларускай, рускай і замежных мовах, а таксама літаратурна-крытычныя нарысы даследчыкаў жыцця і творчасці.

Жыць і працаваць "дзеля шчасця і міру на зямлі" – нязменнае крэда А. Куляшова – творцы і грамадзяніна. Паэт быў цвёрда перакананы, што "толькі сумеснымі намаганнямі можна выратаваць самае каштоўнае для чалавецтва – жыццё". І сёння, у ХХІ стагоддзі, сказанае пісьменнікам гучыць па-ранейшаму актуальна.

Самой трагичной и одновременно самой героической страницей в истории Могилевской области стала Великая Отечественная война. Долгим и нелегким был путь к освобождению – более двух лет непокоренные жители ждали счастливого дня освобождения, ведя решительную и самоотверженную борьбу в тылу врага.

Осенью 1943 г. началось освобождение Могилевской области от немецко-фашистских захватчиков. 26 сентября был освобожден первый районный центр – г.п. Хотимск. Завершилось освобождение летом 1944 г. в ходе Белорусской операции под кодовым названием "Багратион".

Документы и материалы выставки освещают основные события Великой Отечественной войны на Могилевщине, борьбу против немецко-фашистских захватчиков на фронте, в тылу и на оккупированной территории. Среди них: научные монографии, книги могилевских исследователей о героической обороне Могилева в 1941 г., освобождении области в 1943–1944 гг.; воспоминания ветеранов и свидетелей зверств фашистов над мирными жителями, малолетних узников концлагерей.

Центральное место выставки занимают фотографии участников Великой Отечественной войны из семейных альбомов работников библиотеки, а также награды освободителей и военные документы.

Новая документальная экспозиция "Ахвярую сваім "Я", посвященная жизни и творчеству классика белорусской литературы – Максима Ивановича Горецкого, открылась в Музейной комнате истории книги и библиотеки.

Книги обладают способностью бессмертия.
Они самые долговечные плоды человеческой деятельности.
С. Смайлс

"Книги в истории, история в книгах" – под таким названием в Музейной комнате создана новая экспозиция, представляющая собой коллекцию печатных раритетов ХIХ – начала ХХ века по историческим наукам из фонда редкой книги библиотеки.
Уникальные издания XVIII – первой половины XX века, собранные за годы существования библиотеки, составили фонд редких книг, который сегодня насчитывает более 5 тысяч экземпляров. Коллекция включает художественную и справочную литературу, книги по географии, истории, языкознанию, литературоведению, химии, биологии и др.

Тематическая экспозиция "Книги в истории, история в книгах" состоит из двух разделов. Первый представляют книги по истории Древнего мира, отдельных стран и народов; значительная часть литературы посвящена истории России и ее правителям. Во втором отражена учебная литература для школ, гимназий, народных училищ, курсы лекций для университетов, а также исторические хрестоматии и книги для чтения по истории для детей.
Уникальность, принадлежность знаменитым владельцам, наличие в книгах ХIХ века цветных иллюстраций и географических карт, а также само содержание раритетов представляют большой интерес. Так, книга А.О. Ишимовой "История России в рассказах для детей", напечатанная в 1841 г., не утратила своей актуальности и была переиздана в 1995 г.
Печати, штампы, автографы, дарственные надписи помогают проследить путь, проделанный книгой перед тем, как попасть в фонд областной библиотеки.
Центральное место на выставке по праву занимает самая старая книга библиотеки – роман Ф.А. Эмина "Безщастный Флоридор, или История о принце Ракалмутском" (Санкт-Петербург, 1763 г.).